زمان درج: ۱۴۰۳/۰۲/۰۸ [۰۹:۴۶:۱۱] - زمان ويرايش: ۱۴۰۳/۰۲/۰۸ [۰۹:۴۶:۴۳] - بازديد: ۷۵۶
موضوع هوش مصنوعی در لایحه برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است؛ به نحوی که در فصل سیزدهم این برنامه، مرکز ملی فضای مجازی کشور و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف شدهاند با همکاری یکدیگر و استفاده از ظرفیت سایر دستگاههای اجرایی مرتبط، «برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی» را به منظور تعیین چهارچوبها و سازوکارهای تعامل تمامی ذینفعان، فراهم کردن دانش و زیرساختهای پایدار فنی، اجتماعی، اخلاقی و حقوقی و نیز ترویج و افزایش آگاهی نسبت به کارکردهای هوش مصنوعی در زمینههای مختلف و خطرات بالقوه آن تدوین کنند.
با توجه به این موضوع، لازم است تا رگولاتوری هوش مصنوعی در صنعت بانکداری نیز بررسی شود. درسآموختههایی که از سایر فناوریهای نوین در صنعت بانکی به دست آمده، نشان میدهد که در خصوص استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بانکداری لازم است که رگولاتور و ناظر، راهکارهای خاصی ارائه دهند تا اطمینان حاصل شود که مشتریان و سیستم بانکی از نقاط ضعف محتمل ناشی از استفاده از هوش مصنوعی در محصولات و خدمات مالی محافظت میشوند. با توجه به بررسیهایی که در منابع بینالمللی انجام شده، رگولاتور باید اقدامات زیر را انجام دهد:
۱- تعیین استانداردها و دستورالعملها: رگولاتورها ممکن است استانداردها و دستورالعملهایی برای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بانکداری ارائه دهند تا اطمینان حاصل شود که این فناوری به طور مسئولانه و اخلاقی استفاده میشود. شاید یکی از مهمترین این دستورالعملها، «اخلاق در هوش مصنوعی» باشد.
۲- حفظ حریم خصوصی و امنیت داده: رگولاتورها باید الزامات خاصی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت دادههای مشتریان در استفاده از هوش مصنوعی اعمال کنند. در حال حاضر، موضوع بینام شدن دادهها در پلتفرمهای داخلی مورد بررسی قرار گرفته و جدیداً دستورالعملی برای آن صادر شده است. اما اینکه تا چه اندازه این دستورالعمل برای پلتفرمها و برنامههای بانکی قابل استفاده است باید بررسی شود.
۳- نظارت و بازرسی منظم: رگولاتورها ممکن است نظارت و بازرسی منظم بر شرکتها و بانکها را برای اطمینان از رفتار مطلوب هوش مصنوعی و اطمینان از امنیت و حریم خصوصی مشتریان انجام دهند.
۴- تشویق نوآوری و توسعه: ایجاد فضایی برای نوآوری و توسعه فناوری هوش مصنوعی در صنعت بانکداری توسط رگولاتورها میتواند منجر به پیشرفت و بهبود خدمات مالی شود.
به طور کلی، رگولاتورها نقش بسیار مهمی در ارتقای استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بانکداری و اطمینان از ایجاد یک محیط امن، انعطافپذیر و مناسب برای مشتریان دارند. یکی از بخشهایی که میتوان از ظرفیت آن در فناوری هوش مصنوعی در حوزه بانکداری استفاده کرد، فینتکها هستند. با توجه به رویکردی که بانک مرکزی کشور در خصوص فینتکها دارد، باید چهارچوبی برای استفاده از ظرفیت فینتکها در استفاده از دادههای بانکی برای ارائه خدمات شخصیسازیشده از سوی بانک مرکزی تهیه و ارائه شود.